Gegevensdienstverlening
Om het voor burgers, werkgevers en gegevensafnemers gemakkelijker te maken werken we aan verbetering van de loonaangifteketen en de polisadministratie.
We gaan hier in op de initiatieven die de loonaangifteketen robuuster maken en op onze applicatie configureerbare webservice waarmee we realtime gegevens op maat kunnen aanleveren aan interne en externe afnemers.
Loonaangifteketen en polisadministratie verbeteren
De loonaangifteketen (LAK) is een samenwerkingsverband van de Belastingdienst, UWV en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De loonaangifteketen heeft tot doel de administratieve lasten voor inhoudingsplichtigen te verlichten, de uitvoeringskosten voor afnemers van gegevens te verminderen en burgers gemak te bieden. De gegevens die de keten voortbrengt, worden onder andere gebruikt om het burgers gemakkelijker te maken om aan hun verplichtingen te voldoen en gebruik te maken van hun rechten. Eind april 2024 stonden er 21,1 miljoen actuele inkomstenverhoudingen van 14,0 miljoen mensen in de polisadministratie geregistreerd. Ook in onze dienstverlening voor gegevensafnemers brengen we voortdurend verbeteringen aan en passen we waar mogelijk maatwerk toe. Ons uitgangspunt is dat we kwalitatief hoogwaardige gegevens leveren waar burgers, werkgevers en gegevensafnemers echt mee geholpen zijn. Een team van specialisten staat de organisatie bij op het gebied van de kwaliteit van en het veilig omgaan met gegevens. Hierdoor komen eventuele problemen en risico’s sneller aan het licht en worden er eerder de juiste oplossingen gevonden om onze dienstverlening te verbeteren. De loonaangifteketen heeft zich sinds de start in 2006 ontwikkeld tot een van de grootste informatieketens van Nederland. UWV, de Belastingdienst en het CBS willen de loonaangifteketen continu verder verbeteren.
Toekomstbestendigheid van de keten
In het eerste halfjaar van 2024 verkennen drie werkgroepen, met deelnemers vanuit de ketenpartijen en externe experts en belanghebbenden, de toekomstbestendigheid van de loonaangifteketen aan de hand van drie thema’s: governance, IV‑architectuur en dienstverlening en service. De werkgroep voor governance toetst of alle belangen binnen de loonaangifteketen met de bestaande overlegstructuur nog goed worden behartigd. De werkgroep voor IV‑architectuur kijkt naar de manier waarop de gegevens nu worden verwerkt, de knelpunten die hierbij komen kijken en de vraag wat de loonaangifteketen moet verbeteren om toekomstbestendig te zijn. Daarbij kijkt deze werkgroep ook naar de toekomstbestendigheid van het terugkoppelproces. De werkgroep voor dienstverlening en service kijkt naar de dienstverlening aan afnemers, inhoudingsplichtigen en de ministeries van Financiën en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), en in welk opzicht de dienstverlening en service van de loonaangifteketen aangevuld en verbeterd kunnen worden. De werkgroepen zijn in januari 2024 gestart met een bijeenkomst voor alle stakeholders. In de periode van februari tot en met juni 2024 voeren de werkgroepen hun verkenningen uit. Tijdens de loonaangifteketenconferentie van juni 2024 wordt vervolgens een advies gepresenteerd voor versterking van de keten in de toekomst. Daarna toetst een onafhankelijke adviesraad de adviezen op volledigheid en consistentie en een overkoepelend advies uitbrengen.
Aansluiting pensioenuitvoerders en pensioenfondsen
Daarnaast loopt het initiatief om pensioenuitvoerders en pensioenfondsen volledig op de loonaangifteketen aan te sluiten, waardoor deze niet langer apart gegevens van werknemers bij werkgevers hoeven op te vragen en zij hun premieberekeningen volledig kunnen baseren op de gegevens uit de loonaangifteketen. Kennis- en standaardisatie‑instituut voor de financiële dienstverlening SIVI, de Pensioenfederatie en het Ketenbureau Loonaangifteketen onderzoeken of het toevoegen van zeven elementen aan de loonaangifte ertoe zal leiden dat pensioenfondsen daadwerkelijk zullen aansluiten op de loonaangifteketen. Hiervoor is een businesscase gemaakt. De uitkomsten hiervan worden gebruikt voor gesprekken met de stakeholders; deze lopen tot eind 2024. Verschillende pensioenfondsen hebben al hun interesse uitgesproken om aan te sluiten. Omdat voor het door UWV leveren van de desbetreffende gegevens een wettelijke basis nodig is, gaat het om een meerjarig traject. Het kernteam van de loonaangifteketen is begin april op de hoogte gesteld van de laatste stand van zaken. De rest van 2024 wordt gebruikt om in kaart te brengen welke stappen er nodig zijn om de pensioensector vanaf 2028 te kunnen aansluiten op de loonaangifteketen.
Integrale frauderisicoanalyse
Verder wordt onderzocht wat er nodig is om binnen de loonaangifteketen bewuster om te gaan met misbruik en oneigenlijk gebruik van gegevens. In september 2023 is binnen UWV gestart met een integrale frauderisicoanalyse om de polisadministratie door te lichten op risico’s van misbruik en oneigenlijk gebruik. Het analyserapport is eind januari 2024 opgeleverd. De vervolgstappen worden in het tweede kwartaal van 2024 in kaart gebracht. Hierbij wordt onder andere gekeken naar risicomanagement binnen de loonaangifteketen en de omvang van de risico’s.
Configureerbare webservices
Met de applicatie configureerbare webservice (CWS) kunnen we realtime persoons‑, werknemers- en loonaangiftegegevens op maat leveren aan zowel interne als externe afnemers. We zorgen er daarbij voor dat de afnemer niet meer krijgt dan exact nodig is en alleen wat deze (juridisch) mag ontvangen. Er zijn nu vijf configureerbare webservices: de CWS‑loonaangiftegegevens en de CWS‑werkgevergegevens voor externe gegevensafnemers, en de CWS‑persoonsgegevens, de CWS‑handelsregistergegevens en de CWS‑inhoudingsplichtigen (combinatie handelsregister en werkgevergegevens) voor interne gegevensafnemers. Deze laatste maken ook gebruik van de CWS‑loonaangiftegegevens. We werken nu aan het verder uitbreiden van de CWS‑inhoudingsplichtigen, onder andere door nevenvestigingen uit het handelsregister toe te voegen. Steeds meer afnemers die tot nu toe gebruikmaakten van de oude webservices voor loonaangifte- en persoonsgegevens worden aangesloten op CWS.
We zijn in gesprek met afnemers van de applicatie Operational Data Store (ODS) over de vraag of we ze de komende jaren kunnen migreren naar CWS. Deze migratie neemt in ieder geval geheel 2024 in beslag. Om dit mogelijk te maken hebben we een nieuwe, zesde CWS ontwikkeld: de CWS‑betaalrelatie, waarin een deel van de functionaliteit van ODS wordt overgenomen. Deze nieuwe CWS is in januari 2024 in productie genomen. We zien ook dat het gebruik van CWS toeneemt: werden in 2020 ruim 2,8 miljoen CWS‑uitvragen gedaan en in 2021 ruim 7 miljoen, in 2022 waren het er al ruim 22,5 miljoen en in 2023 zelfs 86 miljoen. In de eerste vier maanden van 2024 zijn er al 60,8 miljoen CWS‑uitvragen gedaan.