Risicogerichte handhavingsaanpak
De meeste mensen willen zich aan de regels houden. Daarom gaan we uit van vertrouwen en zijn we ons bewust van de complexe wetgeving waarbij cliënten fouten kunnen maken. Tegelijkertijd blijft het belangrijk om daadwerkelijk misbruik tijdig te kunnen signaleren en aan te pakken.
We willen dat een uitkering alleen terechtkomt bij mensen die daar recht op hebben. We handhaven dit datagedreven en beperken misbruikrisico’s zo veel mogelijk.
Datagedreven handhaven
Iedereen controleren is kostbaar en bovendien belastend voor onze cliënten. We zoeken daarom met data‑analyse via risicoscans naar combinaties van (gedrags)kenmerken die mogelijk samenhangen met een verhoogde kans op regelovertreding. Dit doen wij zeer zorgvuldig, waarbij onder andere de Commissie Data Ethiek onze risicoscans toetst aan de hand van ons Kompas Data Ethiek. De signalen die deze risicoscans opleveren, worden vervolgens door medewerkers onderzocht. Zo kunnen zij gericht hun werk doen.
Herstelactie risicoscan Verblijf buiten Nederland
Mensen met een WW‑uitkering mogen niet zonder toestemming van UWV in het buitenland verblijven, omdat ze dan niet beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. In februari 2023 hebben we de risicoscan Verblijf buiten Nederland, die we medio 2022 in gebruik hadden genomen, stopgezet nadat was gebleken dat de IP‑data die we hiervoor gebruikten niet rechtmatig verkregen waren. In november 2023 hebben we besloten om alle beslissingen die zijn genomen naar aanleiding van een signaal uit deze risicoscan terug te draaien met een herstelactie. Alle cliënten die alleen een waarschuwing hadden ontvangen, hebben we deze zomer met een brief geïnformeerd over de intrekking daarvan. De ongeveer 800 cliënten aan wie we eerder een boete en/of terugvordering hebben opgelegd, hebben we voorafgaand aan het terugdraaien van de beslissing daarover telefonisch geïnformeerd. Begin september hebben we de herzieningsbeschikkingen verstuurd. We verwachten dat de herstelactie eind dit jaar zal zijn afgerond.
Beperken van misbruikrisico’s in door ons uitgevoerde wetten
en processen
We werken aan het opstellen en implementeren van aanvullende maatregelen om misbruik van de Ziektewet, WW, WIA, WAO, Toeslagenwet, Wajong en Wet arbeid en zorg (Wazo) te bestrijden. Om ons te kunnen richten op vooral die situaties waarin er gegronde redenen zijn om regelovertreding te vermoeden, maken we gebruik van een risicogerichte aanpak. In de eerste acht maanden van 2024 zijn risico‑inventarisaties van de Wazo en de faillissementsuitkering afgerond; de aanpak voor de Wajong is in een vergevorderd stadium. Er is ook een risico‑inventarisatie uitgevoerd van de polisadministratie.